Δευτέρα 31 Μαρτίου 2014

Τα 8 δημοφιλέστερα Μουσεία του κόσμου


Η ιστορία δεν έχει θέση μόνο στα βιβλία, ζωντανεύει στα μάτια μας χάρης στα μουσεία.



Ετυμολογικά ο όρος μουσείο έχει ελληνική προέλευση (μουσείον) καθώς στην αρχαιότητα χαρακτήριζε το χώρο που ήταν αφιερωμένος στις Μούσες(θεές των τεχνών) . Το πρώτο μουσείο χτίστηκε το 280 π.Χ. στην Αλεξάνδρεια από τον Πτολεμαίο. Πρόκειται για ένα κτήριο στο οποίο λάμβαναν χώρα οι πνευματικές και φιλοσοφικές έρευνες.

Τα πρώτα μουσεία με την έννοια του χώρου έκθεσης αντικειμένων εμφανίζονται τον 18ο αιώνα με το κίνημα του Ευρωπαϊκού Διαφωτισμού. Αρχικά ξεκινώντας ως ιδιωτικές συλλογές πλούσιων οικογενειών ή ατόμων και στη συνέχεια ως συλλογές σπάνιων έργων τέχνης. Κατά την Αναγέννηση , κυρίως στην Ιταλία δημιουργήθηκε η ανάγκη να συγκεντρώνονται τα έργα και τα αντικείμενα ιστορικής αξίας σε χώρου όπου θα διαφυλάσσονται. Οι καλλιτέχνες, οι λόγιοι καθώς και οι πρίγκιπες ταξιδεύουν και αρχίζουν να συλλέγουν πίνακες και γλυπτά.  Τα μουσεία σαν εκθεσιακοί χώροι αποκτούν μια κεντρική θέση στη ζωή των μεγάλων αστικών κέντρων.  Πρόκειται για το χώρο όπου δίνει την ευκαιρία σε όλους να έχουν πρόσβαση στην παγκόσμια και εθνική κληρονομιά, στην γνώση και το ωραίο αισθητικά. Τα μουσεία προβάλλουν και διαφυλάσσουν τόσο την τέχνη όσο και την επιστήμη, την τεχνολογία, την ιστορία ανάλογα με το είδος του.

Πολλές φορές ένα μουσείο μπορεί να αποτελέσει από μόνο του το κίνητρο για ένα ταξιδιωτικό προορισμό. Ο κόσμος ταξιδεύει με σκοπό την αναψυχή, την ανάπαυση αλλά και την γνώση.

1. Hermitage - Αγία Πετρούπολη Ρωσία
Πρόκειται για ένα από τα παλιότερα  και μεγαλύτερα μουσεία στον κόσμο. Περιλαμβάνει σημαντικές συλλογές έργων από Πικάσο, Βαν Γκογκ και άλλους. Διαθέτει ίσως τη μεγαλύτερη συλλογή πινάκων ζωγραφικής παγκοσμίως καθώς η συλλογή του αποτελείται από 3.000 εκατομμύρια έργα τέχνης.

 

2. Μουσείο του Βατικανού
Οι πρώτες συλλογές έργων τέχνης και αντικειμένων αξίας έγιναν από τους πάπες το 15ο  και 16οαιώνα δηλαδή κατά τον Μεσαίωνα. Το Βατικανό φιλοξενεί αρκετούς ιστορικούς χώρους, πινακοθήκες, χώρους θρησκευτικής τέχνης, εκκλησιαστικών αντικειμένων και περίτεχνων χαλιών που λειτουργούν σαν μουσεία παρουσιάζοντας ιδιαίτερο ενδιαφέρον και συγκεντρώνοντας ένα μεγάλο αριθμό επισκεπτών.

 

3. Εθνική Πινακοθήκη Λονδίνο
Ιδρύθηκε το 1824 και σήμερα αποτελεί το μεγαλύτερο μουσείο τέχνης στην Αγγλία και έναν από τους πιο αξιόλογους εκθεσιακούς χώρους στον κόσμο. Ειδικά αφιερώματα, και περιοδικές εκθέσεις κάνουν την επίσκεψη στην Πινακοθήκη ακόμη πιο συναρπαστική για τους επισκέπτες.

  

4. Μουσείο Van Gogh Άμστερνταμ
Το μουσείο Van Gogh φιλοξενεί τη μεγαλύτερη συλλογή έργων του σπουδαίου ζωγράφου καθώς και μια βιβλιοθήκη στην οποία μπορεί κανείς να μελετήσει για τη ζωή και το έργο του . Εκατοντάδες επισκέπτες περιμένουν υπομονετικά τη σειρά τους να δουν από κοντά τα εκθέματα.

 

5. Λούβρο Γαλλία
Ένα από τα παλαιότερα μουσεία ιστορίας της τέχνης παγκοσμίως καθώς και ένα από τα πιο επισκεπτόμενα . Το όνειρο κάθε ταξιδιώτη με προορισμό το Παρίσι είναι να επισκεφτεί το Λούβρο και να δει από κοντά τα πολυσυζητημένα εκθέματά του. Σύμφωνα με τους ειδικούς , χρειάζεται περίπου μια βδομάδα για να μπορέσει κανείς να δει όλες τις συλλογές του μουσείου.

 

6. The metropolitan Museum of Art New York
Ιδρύθηκε το 1870 με την ιδέα της δημιουργίας ενός μουσείου που θα είναι αντάξιο των μεγάλων και σπουδαίων Ευρωπαϊκών μουσείων. Η συλλογή του αποτελεί μια από τις σημαντικότερες του δυτικού πολιτισμού καθώς περιλαμβάνει εκθέματα από διάφορες περιοχές του κόσμου όπως από την Ωκεανία, την Αφρική και αντικείμενα των Ιθαγενών της Λατινικής Αμερικής.

 

7. Μουσείο της Ακρόπολης Ελλάδα
Σε όλα τα παραπάνω μουσεία η παρουσία της Ελλάδας είναι ζωντανή μέσα από τα αντικείμενα και τα έργα ελλήνων δημιουργών που φιλοξενούν. Πρόσφατα ανακαινισμένο, το Μουσείο της Ακρόπολης αποτελεί ένα από τα πιο γνωστά μουσεία στον κόσμο και ένα πλήθος τουριστών έρχεται κάθε χρόνο στη χώρα μας με σκοπό να το επισκεφτεί και να δει από κοντά τη μαγεία του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού.

 

8. Musee d'Orsay Γαλλία
Από τα γνωστότερα μουσεία τέχνης το μουσείο Ορσέ λειτουργεί από τον 17ο αιώνα. Η μόνιμη συλλογή του μουσείου ξεπερνά τα 4.000 έργα και περιλαμβάνει συλλογές από σπουδαίους εικαστικούς όπως ο Βαν Γκογκ, ο Κλωντ Μονέ , ο Ρενουάρ, ο Ογκίστ Ροντέν , ο Ντεγκά και έργα των φοβιστών.


Η ύπαρξη των μουσείων διαφυλάσσει τον πολιτισμό, την τέχνη και το δικαίωμα της πρόσβασης σε αυτά. Ο καθένας έχει δικαίωμα και υποχρέωση να γνωρίζει το παρελθόν του όχι μόνο μέσα από την στείρα απομνημόνευση γνώσεων αλλά και από την επαφή που σου δίνει την ευκαιρία να έχεις ένα μουσείο.

Thessaloniki Arts and Culture  http://www.thessalonikiartsandculture.gr

Τετάρτη 26 Μαρτίου 2014

Ιπποκράτης Θ. Παπαγεωργίου Ιατρός



Ότι και να πει κανείς για τον γιατρό είναι λίγο.



Μια χαλαρή κουβέντα με καφέ και τσάι μπροστά στη φωτιά και αμέσως ξεδιπλώνεται μια ζωή γεμάτη περιπέτεια, με εικόνες από τα παλιά, που θαρρείς ζωντανεύουν μπροστά σου, με ένα συνεχή αγώνα πρώτα για τον τόπο. Μια ιδιαίτερη αδυναμία στον πατέρα του φαίνεται πως  τρέφει ο γιατρός και κάθε φορά που τον αναφέρει τα μάτια του λάμπουν.
Ποιος δεν ξέρει τον γιατρό τον Ιπποκράτη;
Ποιος δεν έχει διαβεί την ξύλινη πόρτα του ιατρείου του με τον χαρακτηριστικό σύρσιμο, με  το ρόπτρο και το σημείωμα «επιστρέφω αμέσως»;
Ποιος δεν θυμάται τη μυρωδιά από τα φάρμακα μέσα στο ιατρείο του;
Ποιος δεν χάζεψε τις βιτρίνες του φαρμακείου και δεν αναρωτήθηκε «μα πως βγάζει άκρη μέσα από όλα αυτά»;
Ποιος δεν έχει ξαπλώσει στο δερμάτινο, κρύο, εξεταστικό κρεβάτι;
Ποιος δεν θυμάται την αέρινη μορφή του να διαβαίνει τα στενά του Βελβεντού με την δερμάτινη τσάντα του, συνήθως φορώντας κάτι ελαφρύ χειμώνα καλοκαίρι;
Στη θέα αυτής της φιγούρας η πρώτη σκέψη που σου έρχεται στο μυαλό είναι πως κάποιος πάλι έχει ζόρια.
Ευτυχώς υπάρχει ο γιατρός του χωριού, ο γιατρός της καρδιάς μας, ο Ιπποκράτης.

Κάναμε μια κουβέντα – συνέντευξη για να καταγράψουμε την ζωή του, όσο μπορεί να καταγραφεί αυτή σε επτά σελίδες χαρτιού.  


Γιατρέ πότε γεννηθήκατε;
Γεννήθηκα στις 12 Φεβρουαρίου 1917 εδώ στο Βελβεντό, στο πατρικό μας σπίτι. Είμαι σήμερα δηλαδή 97 χρονών.

Μιλήστε μας για την οικογένειά σας
Ο πατέρας μου ονομαζόταν Παπαγεωργίου Θωμάς, ήταν γιατρός από το 1905 στο Βελβεντό. Ήταν μαθητής και βοηθός του καθηγητή κ. Λούρου. Ο κ. Λούρος τον παρακάλεσε να παραμείνει μαζί του για να τον προωθήσει, παρόλα αυτά  ο πατέρας μου επέλεξε να επιστρέψει στο Βελβεντό για να ασκήσει την ιατρική εδώ. Το 1944 τον σκότωσαν οι  αντάρτες μαζί με άλλους 25 από εδώ. Τότε ήταν πρόεδρος της Κοινότητος και Δήμαρχος και έκανε αρκετά έργα για το χωριό –άνοιξε δρόμους κ.α. Ήταν πολύ καλός παθολόγος αλλά έκανε και χειρουργική ταυτόχρονα, ήταν τέλειος γενικός γιατρός. Αποφοίτησε με άριστα από το Πανεπιστήμιο γενικά ήταν ένας άνθρωπος καλοκάγαθος, εργατικός και πρόθυμος πάντα να βοηθά τους συνανθρώπους του. Η μητέρα μου ήταν το γένος Αντωνιάδη – Γεωργίση, αδερφός του βουλευτή Ιωάννη Αντωνιάδη ο οποίος ήταν πολύ μορφωμένος,λόγιος και δεινός ρήτωρ. Είχα δύο αδερφές, την Ελένη, η οποία παντρεύτηκε τον Γεώργιο   Κόσκουρα και ζούσαν στην Αμερική και την Αθηνά. Η Αθηνά ήταν μοδίστρα τέλεια και πάρα πολλή όμορφη, σε κάθε γιορτή που γινόταν την έβγαζαν «Μις Βελβεντό», αργότερα αρρώστησε. Ήμασταν και δύο αδέρφια, ο Αντωνάκης  που ήταν παντρεμένος με την Μαριάνθη Παπαευαγγέλου και είχαν δύο παιδιά, μια κόρη και έναν γιο τον Θωμά ο όποιος τώρα είναι παπάς στη Θεσσαλονίκη. Ο άλλος μου αδερφός, ο Αλέκος ο οποίος πέθανε πριν μερικά χρόνια. Ο Αλέκος ήταν ηλεκτρολόγος και ηλεκτρονικός, εργάστηκε στο έργο κάτω στο φράγμα. Είχε τρία  παιδιά, την Τασούλα, τον Θωμά και τον Παρμενίων.

 
 Καταφύγι Κοζάνης.Ο Ιατρός Θ. Παπαγεωργίου (αριστερά του νεκρού παιδιού) σε νεκροψία νεαρού παιδιού με τις Τουρκικές αρχές των Σερβίων Κοζάνης (ζαπτιέδες) τον Αύγουστο του 1911, με τον Μπλάτζα Ιωάν

Πού σπουδάσατε; Γίνατε γιατρός γιατί το θέλατε ή κάποιος σας κατεύθυνε προς την ιατρική;
Για την ιατρική ο πατέρας μου επέμενε να την ακολουθήσω, μάλιστα την ήμερα της βάφτισης μου, ο πατέρας μου, (δεν παραβρέθηκε στη βάφτιση) πήγαινε σε κάποιο περιστατικό στα Ίμερα και πριν να φύγει επέμενε και μου δώσανε το όνομα που έχω Ιπποκράτης. Ξεκίνησα από το Δημοτικό σχολείο Βελβεντού, μετά πήγα στο Γυμνάσιο στην Κοζάνη. Στην αρχή δεν ήμουν τόσο καλός μαθητής, ήμουν αδύναμος, σιγά –σιγά όμως προχωρώντας   άρχισα να έχω καλύτερες επιδώσεις .Έγραφα καλές εκθέσεις και μάλιστα οι εκθέσεις αυτές διαβάζονταν στο Γυμνάσιο. Όταν τέλειωσα το Γυμνάσιο έδωσα εξετάσεις για το πανεπιστήμιο. Είχα πάει σε ένα φροντιστήριο που ονομαζόταν «Διλάρη» στην Αθήνα. Εκεί μαζί με 29 ακόμη συμμαθητές μου προετοιμαζόμασταν για το Πανεπιστήμιο. Από τους τριάντα μαθητές ο μόνος τελικά που κατάφερε και πέρασε στο πανεπιστήμιο ήμουν εγώ.

Τι μαθήματα δίνατε τότε στις εξετάσεις;
Δίναμε φυσική, έκθεση και μαθηματικά, ήταν και τότε πολύ αυστηρά. Από τους πεντακόσιους που πέρασαν στο Πανεπιστήμιο εγώ είχα σειρά πεντηκοστός τρίτος, ήμουν πολύ καλός στα μαθηματικά και μπορούσα να λύσω τα πιο δύσκολα προβλήματα.

Πότε αποφοιτήσατε από το Πανεπιστήμιο;
Το Πανεπιστήμιο το διέκοψα στο 5ο έτος λόγω κατοχής. Έκανα τέσσερα χρόνια κοντά στον πατέρα μου που έμαθα πάρα πολλά πράγματα και μετά επέστρεψα το 1946  και πήρα σε μικρό χρονικό διάστημα το  πτυχίο. Σε έξι μήνες έκανα σπουδές δύο ετών. Δεν είχα και τόσο καλό βαθμό, το πήρα με «Λίαν καλώς»,άλλα ο σκοπός μου ήταν μόνο να τελειώσω να βρω καμιά δουλειά γιατί τα χρόνια ήταν δύσκολά. Το τελευταίο μάθημα το έδωσα στην παιδιατρική στον Κωνσταντίνο Χωρέμη. Για να περάσω το μάθημα διάβασα μόνο δέκα μέρες αλλά κάθε μέρα πήγαινα και ρωτούσα τους συμφοιτητές μου για τα θέματα που τους έβαζε, επέστρεφα στο σπίτι και τα διάβαζα, όταν εξεταστήκαμε εγώ απαντούσα σε όλες τις ερωτήσεις. Ο καθηγητής μου που ήταν και ψυχολόγος μου είπε, δεν διάβασες πολύ, αλλά δεν μπορώ να σε κόψω γιατί τα είπες όλα. Μετά ο καθηγητής, μου ζήτησε να παρακολουθήσω για  ένα δίμηνο στην παιδιατρική κλινική για να γίνω καλύτερος. Ήταν η αφορμή που ασχολήθηκα με την παιδιατρική, στην κλινική «Αγλαΐα Κυριακού» για δύο χρόνια. Εκεί ήταν ένας πολύ καλός καθηγητής ο κ. Σπυρόπουλος που έκανε ερωτήσεις συνέχεια επάνω στον άρρωστο και κάναμε συζήτηση για τα διάφορα περιστατικά με αποτέλεσμα να μάθω πάρα πολλά πράγματα και από αυτόν. Ταυτόχρονα τα απογεύματα πήγαινα και στο «Λαϊκό» όπου έκανε καθημερινά εξετάσεις παθολογίας κάποιος πολύ σπουδαίος γιατρό με το όνομα Οίκος Δυονήσιος από τον οποίο έμαθα πάρα πολλά πράγματα για την παθολογία ,έκανα μαζί παιδιατρική και παθολογία  Ήθελα ακόμη έξι μήνες για να πάρω την ειδικότητα της  παιδιατρικής.

Τελικά ποιά ειδικότητα πήρατε;
Η ειδικότητα που έχω είναι Γενικής Ιατρικής αφού την παιδιατρική την έχασα για έξι μήνες.

Ποιά ήταν η πρώτη δουλειά μετά το Πανεπιστήμιο, εργαστήκατε κάπου ή επιστρέψατε στο Βελβεντό;
Επέστρεψα στο Βελβεντό και άρχισα να εργάζομαι, αλλά οι γιατροί που ήταν εδώ άρχισαν να με κυνηγάνε γιατί νόμισαν πως θα τους πάρω το ψωμί. Για να φανταστείτε όταν ήμουν στην Κοζάνη  στο στρατιωτικό νοσοκομείο όπου έκανα την στρατιωτική μου θητεία ως στρατιωτικός γιατρός (εκτός από την Αθήνα και τα περίχωρά της), ο διευθυντής μου, μου ζήτησε να παρελάσω  με το νοσοκομειακό στην παρέλαση της 25ης Μαρτίου. Ο γιατρός  Παπαπλιούρας που το έμαθε διαμέσου του Σωματάρχου που ήταν του κόμματός του (Κέντρου) διατάσσουν τον Διευθυντή να μην παρελάσω. Και έτσι παρακολούθησα την παρέλαση σαν απλός πολίτης στις 25 Μαρτίου 1950. 


Το ιατρείο του σπιτιού σας πότε έγινε;
Το ιατρείο αυτό έγινε μαζί με το σπίτι το 1912, την ημέρα που το τελείωναν και έκαναν την πλακόστρωση έξω, τα Ελληνικά στρατεύματα   έμπαιναν στα Σέρβια, 10 Οκτωβρίου 1912.

 

Το ιατρείο το κρατήσατε και έπειτα εσείς;
Το ιατρείο το δούλεψε ο πατέρας μου και στην συνέχεια το δούλεψα και εγώ. Στο ιατρείο αυτό εκτός από επισκέψεις ασθενών φτιάχναμε και φάρμακα, σιρόπια ,χάπια, σκονάκια, και αλοιφές. Τότε δεν υπήρχαν έτοιμα φάρμακα  όπως σήμερα, τα φάρμακα τα κάναμε μόνοι μας, παίρναμε τις πρώτες ύλες από την Θεσσαλονίκη και τα παρασκευάζαμε μόνοι μας, οπότε για δύο χρόνια μαζί με το γιατρό έκανα και τον φαρμακοποιό.

Τα έπιπλά του ιατρείου τα φέρατε από κάπου ή τα έκανε κάποιος βελβεντινός;
Το κτίριο το έκανε ο θείος μου ο Αντώνιος Τρίχας ο οποίος ήταν καλός κτίστης επιπλοποιός και μελισσοκόμος. Ήταν παντρεμένος με την αδερφή του πατέρα μου την Μπριζία. Ο Τρίχας έκανε ορισμένα από τα έπιπλα, τα υπόλοιπα τα έκανε ο Αθανάσιος Τζιουραλής. Αυτός έκανε τις βιτρίνες, σε κάποια από αυτές είναι σκαλισμένα και δύο γράμματα το Θ και το Π τα αρχικά του πατέρα μου.

Δεν νομίζω να υπάρχει βελβεντινός που να μην έχει επισκεφτεί αυτό το ιατρείο με την χαρακτηριστική μυρωδιά των φαρμάκων και το μαύρο δερμάτινο κρεβάτι   εξέτασης;
Προσπάθησα να αποδώσω όσο μπορούσα περισσότερο για να βοηθήσω τον κόσμο, έκανα το κατά δύναμη.

Εκτός από το Βελβεντό πηγαίνατε και στα γύρω χωριά έτσι δεν είναι;
Βέβαια, πήγαινα και στα γύρω χωριά, κάποιες φορές με τα πόδια, κάποιες φορές με το μουλάρι. Θυμάμαι είχα ένα μουλάρι του Τάκη του Χατζητσώλη, το οποίο ήταν στρατιωτικό, γυμνασμένο και του έλειπε η κουβέντα. Αφού να φανταστείτε όταν μου έπεφταν ορισμένα πράγματα σταματούσε δεν έκανε βήμα μέχρι να κατέβω να μαζέψω τα πράγματα για να συνεχίσουμε. Αυτό το ζώο με εξυπηρέτησε πάρα πολύ στη δουλειά μου.

Στα χωριά πηγαίνατε σε τακτά χρονικά διαστήματα ή μόνο όταν υπήρχε ανάγκη ;
Όταν διορίστηκα στο Αγροτικό Ιατρείο, πήγαινα κατά τακτά χρονικά διαστήματα, μια φορά την εβδομάδα σε κάθε χωριό, Πολύφυτο, Ίμερα, Σκούλιαρη, Παλαιογράτσανο και Καταφύγι.

Υπάρχει κάποια χαρακτηριστική ιστορία  από τις επισκέψεις σας αυτές στα χωριά, χιόνια παγωνιές, απρόοπτα;
Πήγαμε μια φορά στα Ίμερα, προς τα εκεί περάσαμε το ποτάμι μαζί με τον συνοδό μου καλά, στο γυρισμό όμως το ποτάμι «κατέβασε». Είπα στον συνοδό μου να γυρίσουμε πίσω στα Ίμερα μέχρι να περάσει ο κίνδυνος, αυτός όμως επέμενε να περάσουμε το ποτάμι. Τελικά το περάσαμε πάνω στα ζώα που κολυμπούσαν μέσα στο κατεβασμένο ποτάμι. Μια άλλη φορά με χιόνι ενός μέτρου, το 1943 πήγα στο Πολύφυτο. Πήρα τον αδερφό μου τον Αλέκο για συνοδό και πήγαμε γιατί είχε πεθάνει ένα παιδάκι από βρογχοπνευμονία και μου τηλεφώνησαν για να κάνω εμβόλια στα υπόλοιπα παιδιά .Τα εμβόλια ήταν δουλειά της μαμής και της νοσοκόμας, άλλα δεν τα είχαν κάνει και αναγκάστηκα να πάω με ένα μέτρο χιόνι για να γλιτώσουν τα υπόλοιπα παιδιά. Διανυκτερεύσαμε εκεί και επιστρέψαμε την επομένη πάλι πεζοί. Στη συνέχεια το χωριό αποκλίστηκε από τα χιόνια για δεκαπέντε μέρες

Ποιές αρρώστιες ήταν συχνές εκείνα τα χρόνια ;
Βρογχοπνευμονίες στα μικρά παιδιά, εντεροκολίτιδες το καλοκαίρι, γρίπες, πλευρίτιδες. Έχω κάνει και παρακέντηση για να βγάλω υγρά από περιστατικά με υγρά πλευρίτιδα. Επίσης τραύματα αλλά και κατάγματα που τα έδενα προσωρινά και μετά τα έστελνα στην Κοζάνη, στο Κρατικό νοσοκομείο. Για να πάει κάποιος στο Κρατικό έπρεπε να πάρει σημείωμα από τον παπά πως είναι άπορος αλλιώς δεν μπορούσε να πάει, έπρεπε να πληρώσει ή στο Κρατικό νοσοκομείο ή σε κάποια ιδιωτική κλινική. Μετά έγινε η διευκόλυνση αυτή στους ασθενείς αλλά σήμερα πάλι τα πράγματα γυρίσανε εκεί, πάλι να πληρώνουμε .

Τις γέννες τις έκανε μόνο η μαμή ή πηγαίνατε και εσείς;
Πολλές φορές πήγαινα και εγώ, είχα ασχοληθεί και με την γυναικολογία – μαιευτική αρκετά καλά.

Ασχοληθήκατε και με τη νόσο ΚΑΛΑ ΑΖΑΡ  γνωστή και ως λεϊσμανίαση;
Ναι είναι αλήθεια. Ο πατέρας μου διέγνωσε στην Ελλάδα ολόκληρη το πρώτο περιστατικό της νόσου αυτής, της λεϊσμανίασης. Ο ασθενής ήταν κάποιος Καραγιάννης Γιώργος ή Φκιαράς. Η λεϊσμανίαση μοιάζει με την ελονοσία είναι περίπου σαν αδέρφια με τα ίδια συμπτώματα. Με την ένεση κινίνης που έκανε ο πατέρας μου δεν υποχώρησε ο πυρετός και έπειτα σκέφτηκε την λεϊσμανίαση. Αυτό ήταν και το πρώτο κρούσμα της ασθένειας που καταγράφηκε στην Ελλάδα. Επικοινώνησε με την Αθήνα και ήρθε κάποιος ειδικός από το ινστιτούτο Παστέρ  για να μελετήσουν μαζί την ασθένεια και τελικά ο ασθενής σώθηκε.

Γιατρέ ζείτε και εργάζεστε στο Βελβεντό  για σχεδόν εκατό χρόνια, είναι κάτι που θυμάστε έντονα κάποιο περιστατικό κάποια συμπεριφορά από τον κόσμο του Βελβεντού;
Τα δάχτυλα του χεριού δεν είναι τα ίδια όλα. Υπήρχαν και καλές συμπεριφορές υπήρχαν και πιο άσχημες. Ο κόσμος του Βελβεντού  σε σχέση όμως για παράδειγμα με τον κόσμο της Αθήνας σε μεγάλο ποσοστό είναι καλύτερος, υπάρχουν και καλοί υπάρχουν και κάποιοι κακοί, τι να κάνουμε .

Το γιατρό τον αγαπούσαν όμως .
Οι περισσότεροι σίγουρα τον αγαπούσαν ήταν και κάποιοι λίγοι που τον κυνηγούσαν. Εγώ έκανα το καθήκον μου με βάση τον όρκο που έδωσα και δεν έχω καμία απαίτηση ούτε άγαλμα να μου κάνουν ούτε τιμές .

Θα ήταν πολύ δύσκολο να ασκεί κανείς την ιατρική εκείνα τα χρόνια χωρίς καθόλου βοηθητικά μέσα.
Έπρεπε να κάνεις διάγνωση μόνο από την κλινική εικόνα, χωρίς μικροβιολογικές εξετάσεις χωρίς μηχανήματα , με λίγα φάρμακα αρκετά δύσκολα σε σχέση με σήμερα .

Υπήρχε κάποια φορά που πέσατε έξω στην διάγνωσή σας;    
Οι πιο πολλές διαγνώσεις ήταν επιτυχημένες κυρίως λόγω πείρας, υπήρχαν όμως και κάποιες φορές που έπεσα έξω. Θυμάμαι μια φορά όταν υπηρετούσα την στρατιωτική μου θητεία στην Έδεσσα, στην 32η ταξιαρχία, δίπλα ήταν το νοσοκομείο,  επειδή δεν χωρούσαν εκεί οι ασθενείς, το στρατόπεδο  μετατράπηκε  για υποδοχή αρρώστων κάτι σαν αναρρωτήριο Ήρθε κάποιος φαντάρος με πυρετό και κεφαλαλγία, άρρωστος από το νοσοκομείο στο αναρρωτήριο. Μας τον είχαν στείλει με διάγνωση γρίπης από κάποιον παθολόγο του νοσοκομείου. Μόλις τον είδα έκανα κάποιους ιατρικούς χειρισμούς όπως Kerning κλπ και βλέπω πως ο ασθενής πάσχει από μηνιγγίτιδα.  Ενημερώνω τον γιατρό πως πρέπει να διακομισθεί στο Λοιμωδών στην Θεσσαλονίκη. Η συνήθης τακτική ήταν οι ασθενείς να παραμένουν στο αναρρωτήριο, όμως αφού επέμενα ήρθε ο γιατρός μαζί με τον διευθυντή του νοσοκομείου και αφού τους έκανα  επί τόπου διάγνωση με τους χειρισμούς, στείλαμε τον ασθενή στο Λοιμωδών  και έτσι σώθηκε.
Άλλη μια φορά στην επιστράτευση που είχαμε κληθεί να υπηρετήσουμε για λίγες μέρες, ένας άρρωστος είχε πυρετό πολύ. Τον εξετάζω και βρίσκω κοιλιακό τύφο, ένας άλλος γιατρός επέμενε πως είχε γρίπη. Τελικά επέμενα και διακομίσθηκε στο Λοιμωδών όπου και εκεί διέγνωσαν κοιλιακό τύφο. Λιγνιώδες γλώσσα ( ξερή γλώσσα) και ο συνεχιζόμενος πυρετός αυτό ήταν που παρατήρησα και με οδήγησε στη σωστή  διάγνωση. Αυτά τα περιστατικά ήταν πολύ συχνά εκείνη την εποχή. Ειδικά κατά την κατοχή στο Βελβεντό είχαμε πάρα πολλά περιστατικά, γλίτωσε πολύς κόσμος τότε. 

 
 Θωμάς Παπαγεωργίου Ιατρός

Πώς τα αντιμετωπίζατε αυτά τα περιστατικά;
Με κρύα πανιά στην κοιλιά, κρύα επιθέματα στην κοιλιά και νερό βρασμένο που κρύωνε επίσης και αντιπυρετικά. Αυτά ήταν τότε άλλα φάρμακα δεν υπήρχαν  

Αν ξανά είχατε  την ευκαιρία θα ξαναγινόσασταν γιατρός ή θα θέλατε να γίνετε κάτι άλλο στη ζωή σας;
Με σιγουριά θα ξαναγινόμουνα γιατρός, παρόλο που η ιατρική έχει πολλές ευθύνες, και κόπο πολύ. Εργαζόμασταν και τις Κυριακές. Όταν διορίστηκα στο Αγροτικό ιατρείο, μετά την εκκλησία κάθε Κυριακή λειτουργούσαμε το ιατρείο μέχρι τις δύο η ώρα και ήμουν μόνος μου. Το προσωπικό που είχαμε δεν ήταν και τόσο πρόθυμο ήταν πρακτικές, και χειριζόταν και την αλληλογραφία αφού εγώ έλειπα στα χωριά. Πολλές φορές από περιέργεια άνοιγαν την αλληλογραφία και την πετούσαν στο καλάθι των αχρήστων, αργότερα με ενοχλούσαν για το συγκεκριμένο θέμα από παραπάνω και όταν ρωτούσα το προσωπικό μου έλεγαν πως το είχαν πετάξει.

Τότε πληρωνόσασταν κανονικά από το κράτος σαν Δημόσιοι υπάλληλοι ή από τον κόσμο;
Ήμασταν Δημόσιοι υπάλληλοι και πληρωνόμασταν από το κράτος όχι από τον κόσμο αλλά δεν ήμασταν μόνιμοι, αργότερα μονιμοποιηθήκαμε.  
Αργότερα, πόσους περίπου ασθενείς βλέπατε τον μήνα στο ιδιωτικό ιατρείο σας ;
Έχω ορισμένα στοιχεία κρατημένα άλλα περίπου κατ΄ εκτίμηση 2 με 3 άτομα την ημέρα .

Ασχοληθήκατε καθόλου με την πολιτική όλα αυτά τα χρόνια;
Με την πολιτική δεν ασχολήθηκα εγώ ο ίδιος αλλά θέλησα μέσα από την πολιτική να βοηθήσω τον τόπο. Ήμουν Πρόεδρος του «Συναγερμού» του Παπάγου, φροντίσαμε και φέραμε τον Υπουργό Βορείου Ελλάδος στο Βελβεντό. Το 1955, μετά τη λειτουργία στο Μοναστήρι, έπεσε ένα δυνατό χαλάζι με δυνατή βροχή και έκανε πάρα πολύ μεγάλη καταστροφή. Ο Υπουργός ήρθε επιτόπου και είδε την κατάσταση και  βοήθησε με αποζημιώσεις, έκανε ότι καλύτερο μπορούσε.

Φαντάζομαι πως η θέση σας αυτή στην πολίτική σας προκάλεσε και τριβές με κάποιους συγχωριανούς, συνήθως έτσι γίνεται.                   
Πράγματι έτσι είναι, είχα και τέτοια περιστατικά αλλά δεν τα υπολόγιζα. Με κυνήγησαν κυρίως λόγω του επαγγέλματος, γιατί πίστευαν πως θα χάσουν την δουλειά τους και ο Παπαπλιούρας και ο Λάμπης αλλά και ο Βλατής. Εγώ κοιτούσα την δουλειά μου και προσπαθούσα να είμαι σωστός με τον κόσμο και να ωφελώ το χωριό. Αυτοί, με αφορμή τους φαρμακευτικούς αντιπροσώπους ,ερχόταν και έκαναν διαγνώσεις  στο Βελβεντό ενώ απαγορευόταν να έρθει κάποιος γιατρός που είχε αλλού θέση εδώ. Δια μέσου του Ιατρικού συλλόγου όμως έκανα ενέργειες και το σταμάτησα αυτό.   
   
Άλλη πολιτική δράση είχατε;       
Μετά ήρθε ο Καραμανλής. Ήμουν Πρόεδρος της επιτροπής του Καραμανλή, τότε επισκευάσαμε και τον δρόμο που ένωνε το Βελβεντό με την παλιά γέφυρα . Ο δρόμος που υπήρχε είχε πολλές λακούβες και λάσπες  κάτω στο «Εμίρ τσιαίρι».  Με ενέργειες που κάναμε  ο δρόμος «καλιγώθηκε» στρώθηκε με πέτρες. Ήταν πολύ συχνό το φαινόμενο αυτοκίνητα και φορτηγά του Πάνου του Βογιατζή και του Τσίμου του Ζορμπά να βαλτώνουν και να επιστρατεύονται τα βουβάλια του Ζανδέ από τα διπλανά χωράφια, στου «Ζανδέ τη ράχη», για να τα βγάλουν από την λάσπη. Αυτό το κομμάτι έγινε πριν την χούντα και τώρα είναι κάτω από το νερό το έχει πάρει η λίμνη .        

Έχετε μετανιώσει για κάτι που κάνατε όλα αυτά τα χρόνια ;
Όχι πάντα έβαζα μπροστά το κοινό καλό και πολλές φορές έχανα κιόλας οικονομικά άλλα πάντα προσπαθούσα για το καλό του τόπου. Ο τόπος αυτός γλίτωσε από τους Γερμανούς χάριν του πατέρα μου. Όλα τα χωριά κάηκαν, όλη η επαρχία Σερβίων κάηκε πλην του Βελβεντού.
Πώς κάηκε η Επαρχία Σερβίων τώρα. Το 1943  αρχές Μαρτίου έγινε μια εμπλοκή κοντά στην Μπάρα Σιατίστης μεταξύ των κατοίκων εκεί και μιας ομάδας Ιταλών. Οι Σιατιστινοί αιχμαλώτισαν τους Ιταλούς (Η μάχη του Φαρδύκαμπου). Οι Ιταλοί ζήτησαν βοήθεια από τους Γερμανούς που ήταν στην Κοζάνη και αυτοί με την σειρά τους ειδοποίησαν μια μεγάλη δύναμη Ιταλών που ήταν στη Λάρισα να έρθουν για βοήθεια . Μια πομπή από 40 φορτηγά με εφόδια και 600 Ιταλούς στρατιώτες ξεκίνησε από τη Λάρισα με προορισμό την Μπάρα. Πριν από τα Σέρβια στη θέση «Πόρτες» έγινε μια μικρή συμπλοκή και μετά μια μεγάλη συμπλοκή μέσα στα Σέρβια .
Μια δεκαρχία αποτελούμενη από τον Τσίμο τον Σαμαρά Βελβεντινό, τον Τζιόρτζιο τον Τρίχα βελβεντινό, τον Στέφο τον Τσιουκάνη βελβεντινό και μερικούς άλλους σκοτώνουν έναν Ιταλό στρατιώτη από τους 600. Είχανε κάψει και την ξύλινη γέφυρα στο ποτάμι, που είχαν κάνει οι Γερμανοί στη θέση της σιδερένιας που είχαν καταστρέψει οι Άγγλοι το1941  και έτσι παρεμποδίζουν τους 600 να παν για ενίσχυση στην Μπάρα. Προσπάθησαν οι Ιταλοί να φύγουν αλλά δεν μπορούσαν και έτσι επέστρεψαν στα Σέρβια. Μετά πήραν εντολή από τους Γερμανούς να κάψουν τα Σέρβια και τα γύρω χωριά. Αιτία της καταστροφής ήταν το γεγονός ότι δεν άφηναν   τους Ιταλούς να φύγουν τους παρεμπόδιζαν. Ξεκίνησαν να έρθουν και στο Βελβεντό αλλά δεν πρόφτασαν, έφτασαν μέχρι το Προύτσιαβο και γύρισαν πίσω αφού επισκευάστηκε η γέφυρα και μπόρεσαν και έφυγαν, έτσι γλίτωσε το Βελβεντό.

Κάποιοι  μπορεί να πουν πως έτσι έκαναν αντίσταση στον κατακτητή όμως.
Αυτό δεν είναι αντίσταση για έναν Ιταλό σκοτώθηκαν και υπέφεραν τόσες χιλιάδες κόσμος. Επί κατοχής η επαρχία Σερβίων είχε σκορπίσει, άλλοι  ήταν στην Κοζάνη άλλοι στην Θεσσαλονίκη, υπέφερε πολλά ο κόσμος εκείνα τα χρόνια. Γίνονταν επιθέσεις εκ μέρους των ανταρτών και στο Βελβεντό εδώ πέρα. Οι Γερμανοί, πριν φύγουν είχαν σκοπό να κάψουν το Βελβεντό οπωσδήποτε γιατί υπήρχαν αντάρτες εδώ. Ο πατέρας μου τους κάλυπτε τους αντάρτες στους Γερμανούς. Αναγκάστηκε να κατεβεί τότε στη διασταύρωση κάτω εκεί που οι Γερμανοί είχαν φρουραρχείο και τους έπεισε ότι στο Βελβεντό δεν υπήρχαν αντάρτες και τους παρακάλεσε να μην το κάψουν το χωριό. Έτσι γλίτωσε το Βελβεντό από το κάψιμο. Ήταν Πρόεδρος της Κοινότητας τότε. Εγώ του έλεγα, πρόσεχε θα σε σκοτώσουν, και μου έλεγε δεν πειράζει ας με σκοτώσουν μόνο το Βελβεντό να γλιτώσει. Όλοι είχαν φύγει τότε  ο Ζαχαριάδης είχε φύγει, ο Τσίμος ο Βαρσαμής είχε φύγει, είχε πάει Θεσσαλονίκη γιατί τους είχαν και αυτούς για «καθάρισμα»  οι Γερμανοί αλλά και οι αντάρτες. Πρόεδρος της Κοινότητας ήταν πρώτα ο Ζαχαριάδης, αλλά μόλις τα πράγματα ζόρισαν παραιτήθηκε και ανέλαβε ο πατέρας μου. Του είπα να μην αναλάβει γιατί δεν ήταν οι καιροί για τέτοια αλλά αυτός επέμενε, θα αναλάβω και ότι θέλει ας γίνει.  Έτσι λοιπόν τον χάσαμε. Ήταν τότε 69 χρονών όταν τον σκότωσαν οι αντάρτες. Τους πήραν από εδώ στα Παλιάλωνα 25 άτομα, τον Ιωάννη Θαβώρη δάσκαλο, τον Κλέαρχο Αντωνιάδη, ο οποίος έπαιζε το καλύτερο βιολί της Μακεδονίας σπουδαίος δάσκαλος γυμναστής, αδερφός της μητέρας μου, έχει δυο κόρες στην Αμερική τώρα την Έλλη και την Ιοκάστη, τον Γιάννη τον Τσιρίγκα που είχε το εμπορικό, επειδή έβλεπε τα στραβά και τους έλεγε την άλλη μέρα τον σκότωσαν, συνολικά 25 άτομα όλοι βελβεντινοί.

Δύσκολα χρόνια για όλους τότε.
Για να κλείσουμε γιατρέ, πες μας μια συμβουλή σαν γιατρός και σαν άνθρωπος που κοντεύει τα εκατό για τους σύγχρονους βελβεντινούς.
Μεσογειακή διατροφή, χόρτα, λαχανικά,  φρούτα, λίγα κρέατα, κότα εκτός από το δέρμα . Δουλειά, όχι κούραση πολύ, κανονική δουλειά, όχι στεναχώριες. Βέβαια στη ζωή μας παίζουν ρόλο και τα γονίδια, όλα τα άλλα βοηθούν. Τσιγάρο καθόλου, ποτά καθόλου και καλοσύνη, χαμόγελο το καλύτερο φάρμακο είναι το χαμόγελο.

ΒΡΑΒΕΙΟ ΔΙΗΓΗΜΑΤΟΣ - ΝΟΥΒΕΛΑΣ στον Γιάννη Παλαβό



Απονέμεται κατά πλειοψηφία στον Γιάννη Παλαβό για το έργο του με τίτλο «Αστείο», εκδόσεις Νεφέλη.

Την Τρίτη 25 Μαρτίου 2014 ανακοινώθηκαν από τη Διεύθυνση Γραμμάτων της Γενικής Διεύθυνσης Σύγχρονου Πολιτισμού του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού τα Κρατικά Βραβεία Λογοτεχνίας 2013, που αφορούν στις εκδόσεις του έτους 2012.

Αναλυτικά τα βραβεία:

ΜΕΓΑΛΟ ΒΡΑΒΕΙΟ ΓΡΑΜΜΑΤΩΝ
Απονέμεται ομόφωνα στον Δημήτρη Ραυτόπουλο για το σύνολο του έργου του.

ΒΡΑΒΕΙΟ ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑΤΟΣ
Απονέμεται, κατά πλειοψηφία, στη Νίκη Αναστασέα για το έργο της με τίτλο «Πολύ χιόνι μπροστά στο σπίτι», εκδόσεις Πόλις.

ΒΡΑΒΕΙΟ ΔΙΗΓΗΜΑΤΟΣ - ΝΟΥΒΕΛΑΣ
Απονέμεται κατά πλειοψηφία στον Γιάννη Παλαβό για το έργο του με τίτλο «Αστείο», εκδόσεις Νεφέλη.

ΒΡΑΒΕΙΟ ΠΟΙΗΣΗΣ
Απονέμεται, κατά πλειοψηφία, στον Μάρκο Μέσκο για το έργο του με τίτλο «Τα λύτρα», εκδόσεις Γαβριηλίδης.

ΒΡΑΒΕΙΟ ΔΟΚΙΜΙΟΥ - ΚΡΙΤΙΚΗΣ
Απονέμεται, κατά πλειοψηφία, στον Μιχάλη Χρυσανθόπουλο για το έργο του με τίτλο «Εκατό χρόνια πέρασαν και ένα καράβι. Ο ελληνικός υπερρεαλισμός και η κατασκευή της παράδοσης», εκδόσεις ' Αγρα .

ΒΡΑΒΕΙΟ ΜΑΡΤΥΡΙΑΣ - ΒΙΟΓΡΑΦΙΑΣ - ΧΡΟΝΙΚΟΥ - ΤΑΞΙΔΙΩΤΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ
Απονέμεται, κατά πλειοψηφία, στον Θοδωρή Καλλιφατίδη για το έργο του με τίτλο «Τα περασμένα δεν είναι όνειρο», εκδόσεις Γαβριηλίδης.


ΒΡΑΒΕΙΟ ΠΡΩΤΟΕΜΦΑΝΙΖΟΜΕΝΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ
Απονέμεται, κατά πλειοψηφία, στον Χρήστο Αρμάντο Γκέζο για το έργο του με τίτλο «Ανεκπλήρωτοι φόβοι», εκδόσεις Πολύτροπον.


ΕΙΔΙΚΟ ΒΡΑΒΕΙΟ ΣΕ ΛΟΓΟΤΕΧΝΗ ΤΟΥ ΟΠΟΙΟΥ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΠΡΟΑΓΕΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΤΟ ΔΙΑΛΟΓΟ ΠΑΝΩ ΣΕ ΕΥΑΙΣΘΗΤΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ
Απονέμεται ομόφωνα στον Πατρινό Βασίλη Λαδά για το έργο του με τίτλο «Παιχνίδια Κρίκετ», εκδόσεις Γαβριηλίδης.

 Πηγή: www.culturenow.gr/26982/kratika-vraveia-logotexnias-2013-oi-nikhtes

Ένα βραβείο σε ένα παιδί διαμάντι


Του Γιώργου Τούλα 

Το Γιάννη Παλαβό τον ξέρω χρόνια και τον εκτιμώ πολύ. Όχι μόνο για τους λόγους που φαντάζεστε. Επειδή δηλαδή είναι ένα από τα πιο ταλαντούχα παιδιά της γενιάς του που έγραψε ένα βιβλίο για το οποίο κέρδισε χθες το κρατικό βραβείο διηγήματος και νουβέλας της χρονιάς. Αλλά και για ένα λόγο παραπάνω. Συνεργάστηκα μαζί του για χρόνια και από την πρώτη μέρα διαπίστωσα πως έχει αυτό που λέμε "όλο το πακέτο". Οξύνεια, ευρηματικότητα, συνέπεια, επαγγελματισμό και τόλμη. Από τις ελάχιστες περιπτώσεις ανθρώπων που έτυχε να γνωρίσω σε αυτή τη δουλειά, 25 χρόνια τώρα, και δεν υπήρξε ούτε μια στιγμή στη μακροχρόνια συνεργασία μας που να ανατρέψει την πρώτη μου εικόνα για κείνον.
Πέρσι μου έστειλε το "Αστείο" του. Δεν διαβάζω πια συχνά γιατί λείπει το στοιχείο της έκπληξης από όσα γράφονται. Ξεκίνησα να το διαβάζω πιο πολύ από περιέργεια. Η ιστορία ενός τελειωμένου άνδρα με την άθλια, λεκιασμένη ρόμπα, ενός loser του καιρού μας με συνεπήρε. Ο Γιάννης έχει το σπάνιο χάρισμα της παρατήρησης. Της ουσιαστικής παρατήρησης των ανθρώπων. Τον συγκεκριμένο τύπο τον παρατηρούσε ως φοιτητής δημοσιογραφίας στη Λέσχη του ΑΠΘ.  Μετά έδωσε την ιστορία του σε άλλο ένα παιδί που γνωρίζω πολλά χρόνια και εκτιμώ πολύ, το Γιώργο Τελτζίδη και την έκανε μικρού μήκους ταινία. Έτσι γεννήθηκε άλλο ένα διαμαντάκι.
Ο Γιάννης εκτός από καλός παρατηρητής είναι και καλός αφηγητής. Οι ιστορίες του βιβλίου του ας πούμε που διαδραματίζονται στην ελληνική επαρχία, την απρόσιτη για τα γράμματα Κοζάνη, είναι ιστορίες που σε παίρνουν από τα μούτρα. Ο Βελβενδός, που δεν φτάνει ποτέ στις ειδήσεις και τα τουριστικά επεισόδια, γίνεται σκηνικό και οι αόρατοι άνθρωποι της ξεχασμένης ενδοχώρας αποκτούν υπόσταση αληθινή, βιώνουμε τα συναισθήματα και τους εγκλωβισμούς τους, ο Γιάννης σκύβει και αναγκάζει και μας να σκύψουμε πάνω σε ζωές εκτός φώτων, σε ανθρώπους που οι μνήμες, οι φόβοι, οι ζωές τους ταξιδεύουν στο χρόνο, χωρίς σχεδόν κάνεις να μην τις παίρνει χαμπάρι.
Οι ήρωες του είναι συνήθως έρμαια της λύπης τους αλλά το υπέροχο χιούμορ του συγγραφέα δεν μας αφήνει να τους λυπηθούμε. Τα διηγήματα του Αστείου του, που βραβεύθηκαν εχθές, είναι το υλικό της λογοτεχνίας του μέλλοντος που αν επιστρέψει κάποτε σε αυτή την εποχή που ζούμε οφείλει να τα περιλάβει ως δείγματα ενός γενναίου κόσμου. Ο κόσμος του Γιάννη είναι ο αληθινός κόσμος της Ελλάδας. Και ο Γιάννης Παλαβός που εγώ ξέρω είναι υπόδειγμα ενός σημερινού τριαντάρη που αποτελεί μέρος της Εθνικής Ελπίδων. Που επιτρέπει να κρυφοχαίρεσαι πως τίποτε δεν χάθηκε.

*Το «Αστείο» του Γιάννη Παλαβού κυκλοφορεί στα βιβλιοπωλεία από τις εκδόσεις Νεφέλη.

Πηγή:

www.parallaximag.gr/parallax-view/ena-vraveio-se-ena-paidi-diamanti#sthash.zLM7Oq6D.dpuf

Παρασκευή 21 Μαρτίου 2014

Η ΚΟΙΛΑΔΑ



Αντιγόνη Σιώμου


Συγγραφέας

 
Η Αντιγόνη Σιώμου γεννήθηκε στο Βελβεντό Κοζάνης. Είναι 20 χρονών και σπουδάζει αγγλική φιλολογία στη Θεσσαλονίκη όπου και κατοικεί. Από μικρή είχε μεγάλη αγάπη για τη λογοτεχνία και το γράψιμο. Το βιβλίο που άρχισε να δουλεύει από έφηβη φέρει πλέον τον τίτλο Η κοιλάδα κι είναι το πρώτο της μυθιστόρημα. Πιστεύει ότι η φαντασία και το μυστήριο υπάρχουν στη ζωή όλων των ανθρώπων και γι’ αυτό τους λογαριάζει ως τα πιο απίστευτα και ενδιαφέροντα πλάσματα. Μέσα από το έργο της προσπαθεί να τους καταλάβει και να τους αναλύσει.

Η κοιλάδα

 

Ο δεκαοχτάχρονος Ίνγκο Γκρέιφολκ ζει με την αδερφή του και τον άρρωστο πατέρα του σε ένα απομακρυσμένο χωριό του βασιλείου Φιλίρια. Ο συνομήλικός του Μπόρντο Ρέιβενκοουτ, από την άλλη, είναι υποχρεωμένος να εργάζεται ως επαγγελματίας δολοφόνος στις υπηρεσίες ενός διεφθαρμένου δούκα, εξαιτίας ενός περίεργου χαρίσματος που διαθέτει. Η απαγωγή του Ίνγκο από κάποιους στρατιώτες που κατά λάθος τον περνούν για κατάσκοπο και η ανάθεση μιας νέας αποστολής-δολοφονίας στον Μπόρντο οδηγούν στην τυχαία συνάντηση των δύο νέων. Τα δύο αγόρια θα ενωθούν με ισχυρότερους δεσμούς από αυτούς του αίματος και θα...

Πηγή: i-read.i-teen.gr/author/antigoni-siomoy

Η ΚΟΙΛΑΔΑ
κριτική της Αντωνίας Γουναροπούλου

Πρόκειται για ένα καλά δομημένο μυθιστόρημα φαντασίας που, σε αντίθεση με ό,τι έχουμε συνηθίσει, κινείται σε τρεις άξονες: των ηρώων, της συγγραφέα και του ίδιου του αναγνώστη. Με μια γραφή ανάλαφρη και συχνά παιγνιώδη, η νεαρή συγγραφέας στήνει απέναντί της μια θεατρική σκηνή για να τοποθετήσει τους ήρωές της και να τους παρακολουθήσει να βιώνουν τα γεγονότα που ανακύπτουν στη ζωή τους. Έπειτα, έρχεται και κάθεται δίπλα μας, στις θέσεις των θεατών, τους παρατηρεί όπως κι εμείς, από απόσταση, και συζητάει μαζί μας για το νόημα της μοίρας και της τύχης ή αναρωτιέται μήπως πίσω από την απτή πραγματικότητα υπάρχει και μια άλλη, αόρατη, με καθοριστικές δυνάμεις. Λέω «από απόσταση», γιατί στο μυθιστόρημα αυτό ο φόνος είναι κάτι κακό αλλά όχι συναισθηματικά συγκλονιστικό για τον αναγνώστη, η φιλία είναι κάτι θαυμαστό αλλά περισσότερο ένα θέμα προβληματισμού παρά ένα συναίσθημα αγαλλίασης.
Στο μυθιστορηματικό σύμπαν της Αντιγόνης Σιώμου, και αντίθετα απ' ό,τι είθισται στη φανταστική λογοτεχνία, δεν υπάρχει ούτε «το απόλυτο καλό» ούτε «το απόλυτο κακό». Αντί γι' αυτό, η νεαρή συγγραφέας επιλέγει να στήσει τους χαρακτήρες της και την πλοκή της ιστορίας γύρω από τις έννοιες του σχετικού και της πολυπλοκότητας, έννοιες που επανέρχονται με συνέπεια τόσο στην πράξη των ηρώων της όσο και στις δροσερές συζητήσεις που ανοίγει η ίδια μαζί μας. Θα παρακολουθήσουμε κάποια στιγμή, για παράδειγμα, τον Ίνγκο και τον Μπόρντο, τους δύο βασικούς ήρωες, να βαδίζουν χαρούμενοι μια χειμωνιάτικη μέρα παίζοντας με τα χιόνια. Όμως ξαφνικά θα συναντήσουν δύο χωροφύλακες που, χάρη ενός απλού ελέγχου, διακινδυνεύουν την αποκάλυψη της αποστολής του Μπόρντο. Ο Μπόρντο δεν θα διστάσει: τον έχουν μεγαλώσει ως δολοφόνο και ως δολοφόνος θα αντιδράσει. Γιατί, αναρωτιέται αμέσως μετά η Σιώμου, ο Ίνγκο δεν τον εγκαταλείπει εφόσον γίνεται μάρτυρας ενός τέτοιου εγκλήματος; Η απάντηση που δίνει η νεαρή συγγραφέας δεν μπορεί παρά να μας ξαφνιάσει με τη νεανική αμφισβήτηση των αξιών που έχουμε συνηθίσει, στη ζωή και στη λογοτεχνία, να παίρνουμε ως δεδομένες: «Όπως είπα και πριν, δεν υπάρχει μία σίγουρη απάντηση. Αν όμως θέλετε να μάθετε την ταπεινή μου γνώμη, θα έλεγα ότι ο λόγος που ο Ίνγκο δεν το έβαλε στα πόδια ήταν γιατί, πριν από λίγα μόλις λεπτά, αυτός ο δολοφόνος έπαιζε μαζί του χιονοπόλεμο γελώντας».
Η Αντιγόνη Σιώμου είναι σήμερα 20 ετών. Έγραψε την Κοιλάδα κατά τη διάρκεια των τριών λυκειακών της χρόνων – ένας ακόμη λόγος, δίπλα στην πρωτόγνωρη ωριμότητα της γραφής της, για να σταθούμε και να προσέξουμε αυτό που κομίζει στο συγκαιρινό μας λογοτεχνικό πεδίο η Κοιλάδα. Πρόκειται για τη φρεσκάδα μιας νεότατης συγγραφέα που ακόμη δεν έχει «ωριμάσει», δηλαδή δεν έχει γίνει «μία από τους πολλούς»; Ή έχουμε μπροστά μας ένα ιδιαίτερο ύφος και μια συνειδητή συγγραφική απόφαση, που θα επαληθευτούν με το πέρασμα του χρόνου; Σε μια προσωπική μας επικοινωνία, η Αντιγόνη Σιώμου χαρακτήρισε τον εαυτό της ως «συγγραφέα της αμφιβολίας» – κάτι που συμβαδίζει... απόλυτα με την άρνηση των απόλυτων κατηγοριοποιήσεων που διέπει το έργο της.
Ίσως γι' αυτό, κλείνοντας το πρωτόλειο αλλά πολλά υποσχόμενο μυθιστόρημα Η κοιλάδα, ο αναγνώστης πιάνει τον εαυτό του κυρίως να συλλογίζεται παρά να έχει παρασυρθεί από συναισθήματα ταύτισης. Απολαμβάνουμε το θέαμα αυτού του σχεδόν μπρεχτικά δοσμένου έργου, καθώς κάθε τόσο ακούμε τη συγγραφέα να σκύβει δίπλα μας και να μας σχολιάζει μ' ένα μικρό χαμογελάκι συγγραφικές επιλογές και συμβάσεις ή αιώνια ερωτήματα για τον Θεό, την τύχη, τη βούληση και τα κίνητρα των ανθρώπων. Στο τέλος, η ίδια η συγγραφέας θα σηκωθεί για να κλείσει τη θεατρική σκηνή του βιβλίου μας, κι έπειτα θα γυρίσει και θα απευθυνθεί αποκλειστικά σ' εμάς, τους αναγνώστες. Δεν ξέρει, μας λέει, αν θα ξανασυναντηθούμε. Εμείς, απ' την άλλη, ευχόμαστε ολόψυχα μέσα στα επόμενα χρόνια να μας προσκαλέσει και σε ένα επόμενο λογοτεχνικό ταξίδι.
Σημείωση: Ήρθα σε επαφή με το έργο της Αντιγόνης Σιώμου ως διορθώτρια του βιβλίου της. Η λογοτεχνική ωριμότητα και πρωτοτυπία της νεότατης συγγραφέα μού κέντρισε το ενδιαφέρον πολύ πέρα από το «πεδίο δράσης μου» ως διορθώτριας, με αποτέλεσμα να προκύψει αυτό το κείμενο.

Η κοιλάδα
Αντιγόνη Σιώμου
Πατάκης
Σελίδες 448


Πηγή: diastixo.gr/kritikes/efivika/2253-siomou-kilada

Τετάρτη 19 Μαρτίου 2014

Εαρινή Ισημερία 2014



March Equinox: March 20, 2014, 16:57 UTC

Αύριο Πέμπτη 20 Μαρτίου είναι η εαρινή ισημερία για το 2014.
Μπαίνουμε  και τυπικά πλέον στην Άνοιξη.
Στο Βελβεντό βέβαια η άνοιξη έχει μπει για τα καλά. Την Αρχή έκαναν οι ανθισμένες αμυγδαλιές και στην συνέχεια οι κρανιές, ροδακινιές, μηλιές και ένα σωρό άλλα δέντρα και λουλούδια.

Αυτή την περίοδο το θέαμα με τα ανθισμένα δέντρα στον κάμπο του Βελβεντού είναι απλά ΦΑΝΤΑΣΤΙΚΟ!!!    






 

 Ισημερία

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ως ισημερία αναφέρεται η στιγμή κατά την οποία ο Ήλιος διασχίζει τον ουράνιο ισημερινό. Στη συγκεκριμένη στιγμή Ήλιος μεσουρανεί κατακόρυφα στον ισημερινό της γης, με αποτέλεσμα η νύχτα και η ημέρα να έχουν ίση διάρκεια σε οποιοδήποτε σημείο της γήινης επιφάνειας. Η ισημερία συμβαίνει δύο φορές ετησίως (περ. στις 20 Μαρτίου και 22 Σεπτεμβρίου). Σε αυτό το σημείο η παρέκκλιση του άξονα της γης είναι μηδενική προς τον ήλιο. Το όνομα ισημερία προέρχετα από τις ελληνικές λέξεις ίσος και μέρα, ενώ το διεθνές αντίστοιχο όνομα, equinox, προέρχεται από το λατινικό aequus (ίσος) και nox (νύχτα), καθώς κατά την ισημερία, η νύκτα και η ημέρα έχουν περίπου το ίδιο χρονικό μήκος.

Πέμπτη 6 Μαρτίου 2014

Η Κυρά Σαρακοστή



Το έθιμο της Κυρά Σαρακοστής δεν το ξέρουν πολλοί, είναι από τα πιο παλιά έθιμα του τόπου μας. Οι γιαγιάδες μας λοιπόν έφτιαχναν την Σαρακοστή με αλεύρι και νερό. 

Η κυρά-Σαρακοστή χρησίμευε πάντα ως ημερολόγιο για να μετράμε τις εβδομάδες από την Καθαρά Δευτέρα μέχρι τη Μεγάλη Εβδομάδα. Η κυρά-Σαρακοστή, στις περισσότερες περιοχές της Ελλάδας, ήταν μια χάρτινη ζωγραφιά, που απεικόνιζε μια γυναίκα, που έμοιαζε με καλόγρια, με 7 πόδια, σταυρωμένα χέρια γιατί προσεύχεται, ένα σταυρό γιατί πήγαινε στην εκκλησία και χωρίς στόμα γιατί νήστευε!

Στο τέλος κάθε εβδομάδας, αρχής γενομένης από το Σάββατο μετά την Καθαρά Δευτέρα, της έκοβαν ένα πόδι! Το τελευταίο το έκοβαν το Μεγάλο Σάββατο. Αυτό το κομμάτι χαρτί το δίπλωναν καλά και το έκρυβαν σε ένα ξερό σύκο ή καρύδι κυρίως στην περιοχή της Χίου, το οποίο τοποθετούσαν μαζί με άλλα. Όποιος το έβρισκε θεωρούνταν τυχερός! Σε κάποιες περιοχές, το έβδομο πόδι το τοποθετούσαν μεσα στο ψωμί της Ανάστασης και όποιος το έβρισκε του έφερνε γούρι!

Σε άλλες περιοχές της Ελλάδας, η κυρά-Σαρακοστή φτιάχνεται από ζυμάρι με απλά υλικά και κυρίως, πολύ αλάτι για να μη χαλάσει. Σε κάποιες περιοχές πάλι, την έφτιαχναν από πανί και τη γέμιζαν με πούπουλα.

Στον Πόντο, η κυρά-Σαρακοστή ήταν μια πατάτα ή ένα κρεμμύδι που το κρεμούσαν απ' το ταβάνι και πάνω του είχαν καρφωμένα επτά φτερά κότας, ώστε να αφαιρούν ένα φτερό κάθε εβδομάδα.